Martijn

Op 1 januari 2025 vinden er alleen wijzigingen in hoofdstuk 2 ‘Algemene bepalingen voor bouwwerken’ van het Bbl plaats. De wijzigingen betreffen verduidelijkingen en reparaties van regels.

Voorrangsregel omgevingsvergunning bouwactiviteit algemeen (artikel 2.7a)

Er wordt een nieuw artikel (artikel 2.7a;voorrangsregel omgevingsvergunning bouwactiviteit algemeen) ingevoegd. Dit artikel regelt dat als er wordt gebouwd volgens de omgevingsvergunning waarin wordt afgeweken van een eis uit hoofdstuk 4 (nieuwbouw) of 5 (verbouw, verplaatsing, wijziging gebruiksfunctie) van het Bbl, de omgevingsvergunning voorgaat.

Voor monumenten was dit al geregeld via artikel 2.8 van het Bbl.

Met artikel 2.7a wordt de regeling zoals eerder van toepassing was onder de Woningwet (artikel 1b, eerste lid) ook onder de Omgevingswet doorgezet.

Aanpassing regels vergunningplichtige gevallen (artikel 2.25 en 2.26)

Infrastructurele voorzieningen (zoals bruggen en viaducten) zijn vergunningplichtig, tenzij ze vallen onder gevolgklasse 1 van de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen. En bouwactiviteiten waarbij een brandscheiding of draagconstructie wijzigt zijn ook bij bouwweken lager dan 5 meter vergunningplichtig.

Aanpassing regels uitzondering vergunningplichtige  gevallen (artikel 2.27)

Er is verduidelijkt dat zonnepanelen, zonnecollectoren, zonwering, (rol)luiken, afscheidingen tussen balkons / dakterrassen en een bouwwerk voor nutsvoorziening (< 5m) vergunningsvrij zijn. Ook het aanbrengen van isolatie in bestaande gevels waarbij het buitenblad behouden blijft, is vergunningsvrij.

Aanpassing regels vergunningvrije gevallen (artikel 2.28 en 2.29)

Voor de omgevingsplanactiviteit die wordt verricht in, aan of op (voor)beschermde monumenten is de onder het recht voor de Omgevingswet bestaande regeling voor vergunningvrij bouwen hersteld.

Is het toelaatbaar om brandwerende manchetten toe te passen in ventilatiekanalen? Of zijn alleen brandkleppen toelaatbaar volgens de huidige wetgeving? Deze vraag kwam naar boven tijdens de analyse van het ontwerpen van ventilatiekanelen en brandscheidingen tijdens de verbouwing van een hotel. De kamers hadden wel fysieke brandscheidingen (WBDBO van 30 minuten) maar waren slecht geventileerd. De opdrachtegever wilde onderzoeken hoe dit probleem aan te pakken, vooral wat betreft de noodzakelijkheid van brandwerende voorzieningen.

Mag het wel volgens de huidige wetgeving? De Nederlandse regelgeving over brandwerend doorvoeren van ventilatiekanalen wordt bepaald in de normen NEN 6068 (bepaling van brandweerstand) en NEN 6069 (beproeving en klassering van bouwproducten). De brandwerendheid van installaties wordt verder vastgesteld in de normen NEN-EN 1366-1 en 1366-2 voor respectievelijk ventilatiekanalen en brandkleppen.

Ventilatiekanalen, brandkleppen en NEN-normen

Een ventilatiekanaal wordt gedefiniëerd als een kanaal dat uitsluitend bestemd is voor het
transport van lucht. Brandkleppen worden geplaatst waar ventilatiekanalen
brandcompartimentswanden doorkruisen. Ze zorgen ervoor dat de vuurbestendigheid van de
compartimentsgrenzen en de rookdichtheid van de kanalen ter hoogte van de
compartimentsgrenzen gewaarborgd blijven. Manchetten worden echter beproefd en geklasseerd onder andere normen, de NEN-EN 1366-3. Deze normen houden geen rekening met vereisten voor afsluitsystemen van mechanische ventilatie: rookdoorgang wordt niet in aanmerking genomen, evenmin als sluitingstijd en het aanwezige drukverschil bij mechanische ventilatie. Manchetten zijn dus uiterst geschikt om sanitaire kunststofleidingen af te dichten, maar EN 1366-3 sluit ventilatietoepassingen expliciet uit. Voor het afdichten van ventilatiekanalen wordt in de Europese wetgeving duidelijk verwezen naar EN 1366-2 waar wel degelijk criteria zijn voor sluitingstijd, rookdoorgang en drukverschil.

Niet aan te tonen volgens de huidige NEN-normering

Gebruikt u manchetten voor de brand- en rookscheidingen van ventilatiekanalen? Dan blijft het dus ingewikkeld of het produkt voldoet aan de regelgeving. Sterker, het is niet aan te tonen dat een manchet in een kanaal voldoet. Manchetten worden doorgaans ook anders getest dat brandkleppen. En dus is het standaard antwoord op de vraag ‘mogen manchetten toegepast worden als brandscheiding in ventilatiekanalen’ dus steevast nee.

Meer informatie over brandwerende doorvoeringen vindt u in tal van publicaties van ISSO.

Na lang oponthoud en het uiteindelijke stempel van de Eerste Kamer is de omgevingswet definitief ingegaan op 1 januari 2024. Gemeenten hebben zich al een tijdje kunnen voorbereiden op deze verandering. Bovendien wordt ook de ´Wet kwaliteitsborging voor het bouwen´ van kracht. Deze ‘Wkb’ moet de consument beter beschermen tegen gebreken bij nieuwbouw of verbouwprojecten. En hoewel het bouwondernemingen zeker tijd gaat kosten om met onafhankelijke kwaliteitsborgers te werken, wordt een daling verwacht in de faalkosten. Diverse proefprojecten zijn al gedaan met de zogenaamde externe ´kwaliteitsborgers´ die de kwaliteit van het werk van aannemers moeten toetsen.

De 6 instrumenten

De wet heeft 6 kerninstrumenten voor het gebruiken en beschermen van de leefomgeving. Met deze instrumenten kan de overheid beleid schrijven en uitvoeren. Daarnaast kunnen overheden met deze instrumenten regels stellen aan activiteiten en de uitvoering van projecten. De 6 kerninstrumenten zijn: de omgevingsvisie, het programma, decentrale regels, algemene rijksregels, omgevingsvergunning en het projectbesluit.

Gemeenten en provincies hebben enkele jaren de tijd gehad om zich voor te bereiden. Hoe de inwerkingtreding van de Omgevingswet in de praktijk uitpakt voor het bedrijfsleven en voor burgers moet nog worden bezien. Meer over de Omgevingswet leest u bijvoorbeeld op de site van het informatiepunt leefomgeving.

Invoering van het Digitaal Stelsel Omgevingswet
Het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO) ondersteunt de uitvoering van de Omgevingswet. Om te kunnen werken volgens de wet moeten overheden hun digitale systemen aansluiten op onderdelen van het DSO. De invoering van het nieuwe ICT-systeem heeft nogal wat voeten in de aarde gehad. Ook als gewone burger kunt u nu al gebruik maken van het DSO. Ook als u bijvoorbeeld wilt kijken of een bouwplan vergunningsplichtig is of niet.

Heeft u vragen over de omgevingswet in relatie tot uw bouwplan?

Hoewel veel inhoudelijk techniche zaken soms 1-op-1 zijn overgenomen uit het oude bouwbesluit (de voorloper van het nu ingevoerde Besluit Bouwwerken Leefomgeving dat deel uitmaakt van de Omgevingswet), zijn een aantal artikelen in het Bbl aangescherpt. Voor vragen daarover kunt u altijd bij ons terecht.